Zespół Szkół Leśnych w Rucianem-Nidzie
Ogrodnik
Symbol cyfrowy zawodu: 611303
Kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: OGR.02. Zakładanie i prowadzenie upraw ogrodniczych
Absolwent szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie ogrodnik powinien być przygotowany do wykonywania zadań zawodowych w zakresie:
1) wykonywania prac związanych z prowadzeniem upraw roślin warzywnych, przyprawowych i grzybów jadalnych, roślin ozdobnych oraz sadowniczych;
2) wykonywania prac związanych ze zbiorem, przechowywaniem i sprzedażą plonów ogrodniczych;
3) prowadzenia i obsługi mikrociągnika oraz wykonywania prac maszynami stosowanymi w ogrodnictwie.
Zadania i czynności
Głównym celem pracy ogrodnika jest produkcja i pielęgnacja roślin – zarówno w obiektach zamkniętych jak i na wolnym powietrzu oraz porządkowanie i sprzątanie terenu otaczającego zieleń.
W zależności od kierunku, w jakim się specjalizuje, przedmiotem produkcji mogą być warzywa, owoce, kwiaty, lub grzyby jadalne uprawiane w szklarni lub na polu. Ogrodnik może tez zajmować się konserwacją i pielęgnacją terenów zieleni.
Ogrodnik – producent zakupuje nasiona i sadzonki lub pobiera sadzonki z materiału matecznego. Przygotowuje glebę, przeprowadza zabiegi specjalistyczne takie jak np. orka, bronowanie, kultywatorowanie. Wykonywanie tych prac odbywa się przeważnie przy użyciu sprzętu mechanicznego. W szklarni również przygotowuje się podłoże pod wysiew nasion lub wysadzenie sadzonek. Kolejne czynności to opryski przeciw chorobom i szkodnikom, zbiór, sortowanie oraz bardzo często sprzedaż.
Zadaniem ogrodnika terenów zieleni jest konserwacja i pielęgnacja powierzonej mu zieleni. Na konserwację składają się takie prace uprawowe jak: uprawa gleby przygotowanie jej pod nowe nasadzenia (przekopanie, zagrabienie, zaoranie, bronowanie,) nawożenie sadzenie drzew, krzewów, bylin, obsadzanie kwietników i pojemników kwiatami rabatowymi, przesadzanie roślin doniczkowych.
Prace pielęgnacyjne – to opryskiwanie roślin przeciwko chorobom i szkodnikom , które wykonuje się różnym sprzętem od małych ręcznych opryskiwaczy poprzez opryskiwacze plecakowe do opryskiwaczy ciągnikowych. Podlewanie, zraszanie te zabiegi dotyczą zarówno roślin znajdujących się w pomieszczeniach jak i roślin rosnących na wolnym powietrzu. W zależności od powierzchni przeznaczonej do podlewania jak i od ilości roślin do podlewania używa się różnego sprzętu. Koszenie trawników to kolejna ważna czynność. Do koszenia używa się różnorodnego sprzętu i maszyn, np. kosiarki elektryczne, spalinowe, doczepiane do ciągników lub ciągnikowe.
Środowisko pracy
Materialne środowisko pracy
Ogrodnik pracuje najczęściej na wolnym powietrzu lub w pomieszczeniu zamkniętym typu szklarnia, palmiarnia, hala gdzie przechowywane są rośliny, magazyny. Prace wykonuje często w zmiennych warunkach pogodowych (wysokie i niskie temperatury, duża wilgotność powietrza, wiatry) i w różnych, często niewygodnych pozycjach. Zagrożenie stanowią używane ostre narzędzia (sekatory, noże) i ostre części maszyn będących w ruchu.
Warunki społeczne
Praca ogrodnika jest głównie pracą zespołową. Dotyczy to zarówno produkcji jak i pielęgnacji roślin. Ogrodnicy pracują w brygadach np. przy przesadzaniu roślin, zbiorze plonów, przy obsadzaniu kwietników, grabieniu liści. Praca ta ma również charakter indywidualny np. koszenie trawników, cięcie żywopłotów. Praca w zespole powoduje, że kontakty z ludźmi są intensywne i polegają przede wszystkim na współpracy.
Warunki organizacyjne
Czas pracy ogrodnika kształtuje się w granicy 6 – 9 godzin. W ogrodnictwie nie spotyka się pracy zmianowej lecz występuje praca sezonowa. W okresie bardzo intensywnych prac kierownik może zadecydować o pracy po godzinach. Czas pracy może być również przedłużony w okresie wysyłki lub sprzedaży plonów. Nie spotyka się pracy nocnej ale może występować praca w wolne dni szczególnie w szklarniach (np. przy podlewaniu roślin).
Wymagania psychologiczne
Praca ogrodnika to głównie praca rąk i palców. Musi on sprawnie manipulować palcami przy pracach takich jak: pikowanie, usuwanie pędów bocznych, usuwanie liści, ogławianie, usuwanie stożków wzrostu, przy zbiorze i ręcznym sortowaniu owoców. Ogrodnik musi też sprawnie posługiwać się sekatorami i nożami przy cięciu sadzonek. Przydatny jest w tym zawodzie umiejętność rozróżniania barw, poczucie estetyki.
Bardzo przydatne są uzdolnienia techniczne (przy obsłudze sprzętu ogrodniczego, kosiarek, wózków akumulatorowych i innych pojazdów mechanicznych) Niezbędna jest też dobra ostrość wzroku, szybki refleks, zmysł równowagi. Praca ogrodników przebiega głównie w zespołach, brygadach, dlatego ważne są :umiejętność współdziałania, umiejętność pracy w szybkim tempie, wytrzymałość na długotrwały wysiłek. W wykonywaniu prac ogrodniczych wymagana jest dokładność i cierpliwość.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
W zawodzie ogrodnika (dużej ilości pracy fizycznej) konieczny jest sprawny układ kostno -stawowy, duża sprawność układu mięśniowego oraz znaczna sprawność narządów ruchu. Prace w ogrodnictwie zaliczane są do prac średnio ciężkich i ciężkich. Szczególnie ciężkie są wszelkie prace ziemne. Przeciwwskazaniami do pracy w tym zawodzie są wady wzroku nie poddające się korekcji, zaburzenia równowagi i świadomości, alergie.